Hoera! Meerjarige samenwerking leerstoel mecenaatstudies van start
In opdracht van programma Leve het Geven onderzoekt de Leerstoel Mecenaatstudies (verbonden aan Universiteit Utrecht) in de periode 2022-2024 de positie van de creatieve maker in de Nederlandse geefcultuur. Het onderzoek verkent hoe makers zowel bij het stellen van de geefvraag als in interactie met hun gever zich maximaal gestimuleerd, veilig, beloond en erkend kunnen voelen.
In december 2020 verscheen een verkennend Leve het Geven-onderzoek naar de behoeften, kansen en knelpunten op het gebied van particulier geven aan individuele makers. Eén van de centrale inzichten uit het verkennende onderzoek was dat we een duidelijk gebrek aan kennis hebben over de drempels die individuele makers ervaren om donateurs te zoeken, te benaderen en te behouden. Of, omgekeerd, wat het hen makkelijker zou maken om zich op dat vlak te ontwikkelen. Dat gebrek aan kennis hebben we omdat de positie van de vrager (maker) wetenschappelijk nog amper is onderzocht. Vrijwel al het bestaande onderzoek gaat over de positie van de gever.
Aan het woord:Helleke van den braber, professor mecenaatstudies en onderzoeksleider
“Het onderzoek gaat kennis ophalen bij een heel diverse groep makers uit alle kunstdisciplines. Het gaat meer inzicht opleveren in wat ‘vragen om steun’ voor hen betekent, wat hun vraag om hulp makkelijker en comfortabeler kan maken, en wat makers precies van de relatie met hun gevers (en van zichzelf) verwachten. Een ander sterk punt van dit project is dat ik als onderzoeksleider word bijgestaan door twee onderzoekers die niet alleen volop hun sporen hebben verdiend in de mecenaatstudies, maar ook zelf actief deel uitmaken van de cultuursector. ‘Ingebedde’ onderzoekers dus, die dicht bij de makers staan en die voeling hebben met wat er bij hen speelt. Ik ben trots op de mooie samenwerking die we hiermee aangaan tussen de Universiteit Utrecht, Platform Arbeidsmarkt Culturele en Creatieve Toekomst (ACCT) en het programma Leve het Geven, uitgevoerd door Voordekunst.”
In de eerste fase in het onderzoek worden interviewrondes en focusgroepbijeenkomsten met makers en donateurs opgezet. De makers variëren wat betreft carrièremoment en -niveau, hun beleving van de publieksgerichtheid van hun werk en ook in hun ervaring met het stellen van geefvragen aan donateurs. Ook de gevers variëren wat betreft hun culturele voorkeuren en kennis, en ook in hun mate van ervaring met het ondersteunen van individuele kunstenaars. Een deel van de makers en donateurs heeft daar wél, een ander deel juist geen ervaring mee of bereidheid toe.
Aan het woord:Marjolein Marzacu, projectmedewerker leve het geven
“Wij zijn ontzettend blij met deze onderzoekssamenwerking. Zelfs makers die al eens hebben gecrowdfund, en dus ervaring hebben met het werven van donateurs, vinden het soms lastig om de volgende stap te zetten in het contact met hun achterban. Via programma Leve het Geven ondersteunen wij makers bij het opzetten van de relatie zodat zij een stabiele en langdurige band met hun donateurs en publiek aan kunnen gaan. De relatie tussen maker en publiek zien wij namelijk als een van de belangrijkste relaties binnen het makerschap. Door de focus van het onderzoeksteam op makers uit verschillende disciplines met verschillende (of geen) ervaringen met vragen aan de achterban, hopen we patronen te ontdekken die we om kunnen vormen naar nog betere praktische ondersteuning.”
Wil je op de hoogte blijven van de voortgang? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief en blijf op de hoogte van de bevordering rondom het onderzoek . In 2024 zal het eindrapport verschijnen, met in 2022 en 2023 een tussenrapport van de eerste onderzoeksresultaten. De tussenresultaten zullen te vinden zijn via www.levehetgeven.nl/onderzoek-universiteitutrecht/
Het onderzoeksteam
Prof. dr. helleke van den braber
Hoogleraar Mecenaatstudies. Ze onderzoekt en publiceert over mecenaat en kunstenaarsondersteuning in zowel gevestigde kunstdisciplines als de populaire cultuur. Ze heeft expertise in onder meer de theorie en geschiedenis van het geven aan cultuur, burgerschap en kunstenaarschap, en de productieve en complexe uitwisseling tussen weldoeners en makers
rocco hueting, ma
UU (alumnus Kunstbeleid en Kunstbedrijf Radboud Universiteit). Studeerde in 2015 af op individueel geven aan de popmuziek. Co-publiceerde (met Van den Braber) in 2021 het themanummer Pop & Mecenaat van Boekman Extra, schrijft sinds 2018 regelmatig opinieteksten over vragen en geven in de popmuziek in De Volkskrant, organiseert sinds 2017 goedbezochte debatavonden over de relatie tussen prijs en waarde in de popmuziek, en is sinds 2019 bestuurslid van het Prins Bernhard Cultuurfonds Gelderland. Toetsenist in o.a. de BIS-gesubsidieerde band De Staat.
iris van korven, ma
UU (alumna Kunstbeleid en Kunstbedrijf Radboud Universiteit). Studeerde in 2019 af op recente publieke debatten over cultuurbeleid en overheidssubsidiëring van makers in de popmuziek. Werkt sinds 2018 bij de afdeling Marketing en sinds 2021 bij de afdeling Fondsenwerving van het festival Le Guess Who en is sinds 2021 trainee bij LVWB Fundraising. Publiceerde in 2021 in opdracht van Stichting Kultuurbarbaar het boek Hoe de machine van De Staat alleen nog een vliegwiel miste.
2,8 miljoen euro opgehaald voor creatieve projecten
Amsterdam - In 2021 en 2022 haalden meer dan 400 creatieve crowdfundingcampagnes samen meer dan 2,8 miljoen euro op. In totaal doneerden meer dan 33.000 particuliere donateurs aan campagnes van individuele makers via het crowdfundingplatform voordekunst. Het Prins Bernhard Cultuurfonds droeg door middel van matchfunding meer dan 260.000 euro bij aan de crowdfundingcampagnes via het programma Leve het Geven.
Een van die succesvolle crowdfundingcampagnes kwam van de hand van klassiek pianoduo Beth & Flo. Zij haalde succesvol meer dan 10.000 euro voor hun klassieke muziek en nieuwe kleinkunstliedjes. Ze maakte dit mogelijk met behulp van bijna 120 donateurs en een bijdrage van het Prins Bernhard Cultuurfonds Zuid-Holland.
Sinds 2021 is het programma Leve het Geven gestart, een samenwerking tussen voordekunst, Prins Bernhard Cultuurfonds en PlatformACCT, om geven aan individuele makers en culturele instellingen te stimuleren. ”In 2020 onderzocht Leve het Geven, in opdracht van Platform ACCT, de behoeften van makers en de verwachtingen van donateurs, op het gebied van particulier geven met als doel een voorstel voor één of meerdere concrete geefinstrumenten door te ontwikkelen.’’ aldus Kristel Casander, directeur van voordekunst.
Een van die manieren om geven te stimuleren is matchfunding: bij matchfunding doet een fonds een donatie aan een crowdfundingcampagne om de maker te ondersteunen bij het ophalen van particulieren donaties en de donateur te stimuleren om bij te dragen.
Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft de komende vier jaar middelen beschikbaar gesteld om binnen het programma Leve het Geven het het geven aan kunst en cultuur te stimuleren. Je leest meer op www.levehetgeven.nl
Nieuwe geefkring: MeeMakers
Binnen programma Leve het Geven werd in 2021 het idee geopperd de krachten van makers te bundelen in het werven van donateurs. Een jaar later presenteren we: MeeMakers! Een gloednieuwe geefkring in de culturele sector. Maak jij het Mee?
MeeMakers is een bijzonder experiment: kunstliefhebbers geven kunstenaars complete creatieve vrijheid door middel van giften, en de kunstenaars bieden hun geliefde donateurs tegenprestaties en een exclusief kijkje in de keuken. Een nieuwe manier van geven aan cultuur, waarbij de deelnemende makers en liefhebbers elkaar én nieuwe makers verder helpen: want bij succes breidt de groep kunstenaars uit!
MeeMakers draait niet om 1 project, maar je steunt het creatieve maakproces. Voor minimaal €15 per maand steun jij 5 makers uit verschillende disciplines, en ontvang je elke maand een andere tegenprestatie! Ga bijvoorbeeld in april op tuinbezoek bij botanisch kunstenaar Jorick, en maak een zintuiglijke proeverij mee. En ontvang in mei een vertelling van transmedia kunstenaar Colinda.
En niet alleen individuen, maar ook bedrijven kunnen meemaken! Ontvang bijvoorbeeld een webinar over wat we kunnen leren van het leven op mars, of dompel een personeelsuitje om in een workshop creatief denken of schrijven.
Wil je meer weten over de geefkring en hoe jij mee kan maken? Lees het op mee-makers.nl, en doneer hier!
Onderzoek: van maker naar mecenas (en weer terug!)
''het is een misvatting dat de mecenas geeft en de kunstenaar ontvangt; beide partijen investeren, en beide partijen profiteren''
- Helleke van den Braber
In januari 2021 hield Helleke van den Braber, hoogleraar Mecenaatstudies aan de Universiteit Utrecht, haar inspirerende oratie ‘Van maker naar mecenas (en weer terug) – over giftuitwisseling in de kunsten.’ Een jaar later zijn de beelden vrijgegeven: een kijk- en luistertip voor iedereen die meer wil weten over het onderzoek naar de relatie tussen maker en donateur!
Lees je de oratie liever? Dat kan hier.
Leve het Geven: terugblikken, maar vooral door in 2022!
Alles rondom geven en vragen in de creatieve sector ondervangen: dat is ons doel! In december 2020 publiceerde Leve het Geven een onderzoeksrapport. Een jaar later maken we de balans op: via het matchfundingsinstrument haalden we al €2.054.033 op, we voerden een succesvolle zichtbaarheidscampagne en introduceerden drie nieuwe initiatieven. We zetten de ontwikkelingen op een rij:
Matchfunding
Sinds voorjaar 2021 dragen alle provinciale afdelingen van het Prins Bernhard Cultuurfonds bij aan crowdfundingcampagnes, als onderdeel van het programma Leve het Geven. Makers en instellingen die een crowdfundingcampagne startten op voordekunst of Cinecrowd, konden daarbij een donatie ontvangen van één van de twaalf provinciale afdelingen van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Makers zijn heel blij met de bijdrage en waardering vanuit het fonds, en voor donateurs is het ook een extra motivatie en zekerheid om te doneren! In andere woorden: matchfunding is een groot succes!
campagne
Samen met vloggers van My Daily Shot of Culture reisden we het land door om makers te ontmoeten! In 12 video’s, verdeeld over 12 provincies, legden we de ontmoeting tussen maker of instelling en donateur vast. Samen maakten zij een creatief project mogelijk. Hoe voelt het als maker om een donatie te ontvangen van iemand buiten je eigen kringen? En wat is de motivatie van een donateur om bij te dragen aan het project? Het leverde prachtige gesprekken op, en laat zien hoe geven om zoveel meer draait dan alleen geld. Mooie relaties zijn opgebloeid!
De campagne werd zowel online als offline gevoerd om zoveel mogelijk mensen in aanraking te laten komen met geven aan cultuur. Negen van de twaalf video’s zijn al te bekijken, in 2022 zullen projecten uit Friesland, Drenthe en Flevoland nog in de schijnwerper staan.
van donateur naar verdienmodel
In 2021 stond na de publicatie van het onderzoek als een van de speerpunten de ontwikkeling van praktische tools voor makers op het gebied van particulier geven centraal. In andere woorden: “Van donateur naar verdienmodel”. Samen met leergierige “Smaakmakers” en “Meedenkers” uit de creatieve sector namen we de vertaalslag van onderzoek naar praktijk onder de loep. Want, hoe zorgen we ervoor dat makers het particuliere geven op consistente en dagelijkse basis kunnen implementeren in hun eigen makerschap?
Kort door de bocht is de tussenconclusie: door de makers niet alleen tools, maar vooral kennis, consistente ondersteuning en een passende infrastructuur te bieden! Terugkerende thema’s in de maakpraktijk zijn onder andere het ongemak dat makers voelen bij het (opnieuw) stellen van de geefvraag, en het moeizaam opzetten van relatiebeheer door weinig inzicht in (de motivaties van) hun crowd en gevers. Tijdens de doorontwikkeling van Leve het Geven in 2022 proberen we zo goed mogelijk in te spelen op deze vraagstukken. Binnen het programma-onderdeel “Van donateurs naar verdienmodel” doen we dat onder meer via Crowdkeeping, MeeMakers en Salon:
Afgelopen jaar spraken we met grote regelmaat 25 Smaakmakers over relatiebeheer, sponsoring en geefkringen. De kennis die we samen met hen hebben opgedaan over de kansen en valkuilen van particulier geven aan individuele makers wordt op dit moment doorontwikkeld onder de noemer
Crowdkeeping – hoe houd je je crowd betrokken, ook na de uitvoering van je idee en/of project?
Onder begeleiding van projectleider Marjolein Marzacu gaan zes makers begin 2022 aan de slag met het implementeren van crowdkeeping in hun dagelijkse makerschap. Via online bijeenkomsten, huiswerkopdrachten, kennis pagina’s en een Crowdkeeping canvas formuleren de makers wat crowdkeeping voor hen inhoudt, wie hun crowd is, hoe ze daarop kunnen inspelen, hoe zij consistent kunnen communiceren en hoe zij de geefvraag (opnieuw) gaan stellen. Via deze weg toetsen wij tegelijkertijd o.a. wanneer welke kennis en informatie over geefrelaties van belang is voor de maker, in welke fasen zij meer/minder begeleiding nodig hebben, en hoe een gesprek over schroom en ongemak gefaciliteerd kan worden.
In de doorontwikkeling is het doel om de kennis, ondersteuning en handvatten voor zoveel mogelijk makers beschikbaar te stellen.
Een van de andere uitkomsten van 2021 is MeeMakers! Zes makers uit verschillende disciplines bundelen hun krachten. Samen met projectmanager Lisanne Brouwer zijn deze makers al een aantal maanden bezig om een geefkring op te zetten. Voor minimaal 15 euro per maand draagt een MeeMaker bij aan alles wat aan kunst vooraf gaat: het maakproces zélf. Elke maand heeft een MeeMaker zo exclusief toegang tot een schatkist aan tegenprestaties: van een privé atelierbezoek of een energieke jamsessie tot persoonlijke kijk- en luisterlessen.
Op dit moment wordt alles in de startblokken gezet voor de werving van MeeMakers. Er wordt een wervingsvideo geschoten, een online omgeving ontwikkeld, en tegenprestaties worden uitgewerkt. Begin 2022 zal het startsignaal klinken!
Als laatste werd in de werksessies van 2021 met Smaakmakers en Meedenkers keer op keer duidelijk: we kennen de fundraising evenementen, en de bombastische Amerikaanse salons, maar een fysieke plek in Nederland waar het kunstwerk en de persoonlijke relatie tussen maker en gever centraal kan staan is missend. Is het binnen de Nederlandse creatieve sector mogelijk om een event te creëren voor het aangaan van geefrelaties? In 2022 willen we via enkele pilot Salons hier antwoord op krijgen. We zullen onder andere onderzoek doen naar discipline- of themagericht geven, vooraf/tijdens/achteraf de salon geven, het aangaan van locatiegebonden relaties. (Waar en wanneer de salons plaats zullen vinden is afhankelijk van de overheidsmaatregelen).
Verdubbel je donatie op voordekunst!
In november en december verdubbelt onze partner Prins Bernhard Cultuurfonds donaties aan specifieke projecten op voordekunst! Zo wordt er bij een donatie van 50 euro, ook 50 euro vanuit het Prins Bernhard Cultuurfonds bijgelegd en ontvangt de maker 100 euro! Dubbele steun dus!
De projecten zijn uitgekozen aan de hand van de specifieke criteria van het Prins Bernhard Cultuurfonds (je kunt hier meer lezen). Alle provinciale afdelingen van het Prins Bernhard Cultuurfonds doen mee met deze verdubbelaarsactie! Er wordt maximaal tot en met 750 euro verdubbeld per geselecteerd project.
De verdubbelaar is ingezet bij 10 verschillende projecten waaronder 100 MJ, ReDiscover Me ‘Ik en de Ander’ en WEI, achter de mist.
Publicatie 100MJ
Van 24 november tot en met 28 november worden de donaties aan de campagne van Bas Kosters verdubbeld!
Bas Kosters maakt een boek over een persoonlijk en intuïtief tekenproject dat heeft geresulteerd in een serie van 100 tekeningen gebaseerd op de beeltenis van Michael Jackson. Het gaat over hoe wij gevormd worden door de ogen van anderen en Bas onderzoekt de reikwijdte van onze identiteit en herkenbaarheid met dit project.
Bekijk de campagne en verdubbel jouw donatie >
De verdubbelaar is actief van 24 tot en met 28 november.
ReDiscover Me ‘Ik en de Ander’
Van 27 november tot en met 1 december worden de donaties aan de campagne ReDiscover Me ‘Ik en de Ander’ verdubbeld!
De inclusieve dansvoorstelling ‘Ik en de Ander’ nodigt je uit om op een nieuwe manier naar je eigen lichaam te kijken. De maatschappij wijst ons nog te vaak op onze ogenschijnlijke gebreken en imperfecties. ‘Ik en de Ander’ laat je kennismaken met een andere benadering. Wanneer je lijf niet meer werkt zoals de maatschappij verwacht en opdraagt, hoe vind je dan de kracht om dat lijf te omarmen? In ‘Ik en de Ander’ toont een diverse groep dansers met en zonder een chronische ziekte en/ of fysieke beperking het alternatief.
Bekijk de campagne en verdubbel jouw donatie >
De verdubbelaar is actief van 27 november tot en met 1 december.
WEI, achter de mist
Van 29 november tot en met 3 december worden de donaties aan de campagne WEI, achter de mist verdubbeld!
‘Wei: achter de mist’ vertelt het verhaal van de familie Lenssen en geeft het leven van achter de mist (dementie en zorg) een stem. Ruud is documentairemaker en hij besloot het dementie- en mantelzorgtraject van zijn ouders vast te leggen in de documentaire ‘Wei, zorgen voor pap’. De voorstelling is een toevoeging op de documentaire.
Bekijk de campagne en verdubbel jouw donatie >
De verdubbelaar is actief van 29 tot en met 3 december
