Onderzoek: van maker naar mecenas (en weer terug!)
''het is een misvatting dat de mecenas geeft en de kunstenaar ontvangt; beide partijen investeren, en beide partijen profiteren''
- Helleke van den Braber
In januari 2021 hield Helleke van den Braber, hoogleraar Mecenaatstudies aan de Universiteit Utrecht, haar inspirerende oratie ‘Van maker naar mecenas (en weer terug) – over giftuitwisseling in de kunsten.’ Een jaar later zijn de beelden vrijgegeven: een kijk- en luistertip voor iedereen die meer wil weten over het onderzoek naar de relatie tussen maker en donateur!
Lees je de oratie liever? Dat kan hier.
Leve het Geven: terugblikken, maar vooral door in 2022!
Alles rondom geven en vragen in de creatieve sector ondervangen: dat is ons doel! In december 2020 publiceerde Leve het Geven een onderzoeksrapport. Een jaar later maken we de balans op: via het matchfundingsinstrument haalden we al €2.054.033 op, we voerden een succesvolle zichtbaarheidscampagne en introduceerden drie nieuwe initiatieven. We zetten de ontwikkelingen op een rij:
Matchfunding
Sinds voorjaar 2021 dragen alle provinciale afdelingen van het Prins Bernhard Cultuurfonds bij aan crowdfundingcampagnes, als onderdeel van het programma Leve het Geven. Makers en instellingen die een crowdfundingcampagne startten op voordekunst of Cinecrowd, konden daarbij een donatie ontvangen van één van de twaalf provinciale afdelingen van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Makers zijn heel blij met de bijdrage en waardering vanuit het fonds, en voor donateurs is het ook een extra motivatie en zekerheid om te doneren! In andere woorden: matchfunding is een groot succes!
campagne
Samen met vloggers van My Daily Shot of Culture reisden we het land door om makers te ontmoeten! In 12 video’s, verdeeld over 12 provincies, legden we de ontmoeting tussen maker of instelling en donateur vast. Samen maakten zij een creatief project mogelijk. Hoe voelt het als maker om een donatie te ontvangen van iemand buiten je eigen kringen? En wat is de motivatie van een donateur om bij te dragen aan het project? Het leverde prachtige gesprekken op, en laat zien hoe geven om zoveel meer draait dan alleen geld. Mooie relaties zijn opgebloeid!
De campagne werd zowel online als offline gevoerd om zoveel mogelijk mensen in aanraking te laten komen met geven aan cultuur. Negen van de twaalf video’s zijn al te bekijken, in 2022 zullen projecten uit Friesland, Drenthe en Flevoland nog in de schijnwerper staan.
van donateur naar verdienmodel
In 2021 stond na de publicatie van het onderzoek als een van de speerpunten de ontwikkeling van praktische tools voor makers op het gebied van particulier geven centraal. In andere woorden: “Van donateur naar verdienmodel”. Samen met leergierige “Smaakmakers” en “Meedenkers” uit de creatieve sector namen we de vertaalslag van onderzoek naar praktijk onder de loep. Want, hoe zorgen we ervoor dat makers het particuliere geven op consistente en dagelijkse basis kunnen implementeren in hun eigen makerschap?
Kort door de bocht is de tussenconclusie: door de makers niet alleen tools, maar vooral kennis, consistente ondersteuning en een passende infrastructuur te bieden! Terugkerende thema’s in de maakpraktijk zijn onder andere het ongemak dat makers voelen bij het (opnieuw) stellen van de geefvraag, en het moeizaam opzetten van relatiebeheer door weinig inzicht in (de motivaties van) hun crowd en gevers. Tijdens de doorontwikkeling van Leve het Geven in 2022 proberen we zo goed mogelijk in te spelen op deze vraagstukken. Binnen het programma-onderdeel “Van donateurs naar verdienmodel” doen we dat onder meer via Crowdkeeping, MeeMakers en Salon:
Afgelopen jaar spraken we met grote regelmaat 25 Smaakmakers over relatiebeheer, sponsoring en geefkringen. De kennis die we samen met hen hebben opgedaan over de kansen en valkuilen van particulier geven aan individuele makers wordt op dit moment doorontwikkeld onder de noemer
Crowdkeeping – hoe houd je je crowd betrokken, ook na de uitvoering van je idee en/of project?
Onder begeleiding van projectleider Marjolein Marzacu gaan zes makers begin 2022 aan de slag met het implementeren van crowdkeeping in hun dagelijkse makerschap. Via online bijeenkomsten, huiswerkopdrachten, kennis pagina’s en een Crowdkeeping canvas formuleren de makers wat crowdkeeping voor hen inhoudt, wie hun crowd is, hoe ze daarop kunnen inspelen, hoe zij consistent kunnen communiceren en hoe zij de geefvraag (opnieuw) gaan stellen. Via deze weg toetsen wij tegelijkertijd o.a. wanneer welke kennis en informatie over geefrelaties van belang is voor de maker, in welke fasen zij meer/minder begeleiding nodig hebben, en hoe een gesprek over schroom en ongemak gefaciliteerd kan worden.
In de doorontwikkeling is het doel om de kennis, ondersteuning en handvatten voor zoveel mogelijk makers beschikbaar te stellen.
Een van de andere uitkomsten van 2021 is MeeMakers! Zes makers uit verschillende disciplines bundelen hun krachten. Samen met projectmanager Lisanne Brouwer zijn deze makers al een aantal maanden bezig om een geefkring op te zetten. Voor minimaal 15 euro per maand draagt een MeeMaker bij aan alles wat aan kunst vooraf gaat: het maakproces zélf. Elke maand heeft een MeeMaker zo exclusief toegang tot een schatkist aan tegenprestaties: van een privé atelierbezoek of een energieke jamsessie tot persoonlijke kijk- en luisterlessen.
Op dit moment wordt alles in de startblokken gezet voor de werving van MeeMakers. Er wordt een wervingsvideo geschoten, een online omgeving ontwikkeld, en tegenprestaties worden uitgewerkt. Begin 2022 zal het startsignaal klinken!
Als laatste werd in de werksessies van 2021 met Smaakmakers en Meedenkers keer op keer duidelijk: we kennen de fundraising evenementen, en de bombastische Amerikaanse salons, maar een fysieke plek in Nederland waar het kunstwerk en de persoonlijke relatie tussen maker en gever centraal kan staan is missend. Is het binnen de Nederlandse creatieve sector mogelijk om een event te creëren voor het aangaan van geefrelaties? In 2022 willen we via enkele pilot Salons hier antwoord op krijgen. We zullen onder andere onderzoek doen naar discipline- of themagericht geven, vooraf/tijdens/achteraf de salon geven, het aangaan van locatiegebonden relaties. (Waar en wanneer de salons plaats zullen vinden is afhankelijk van de overheidsmaatregelen).
Verdieping: kunstenaars en hun publiek
"De combinatie van de termen publiek en publieksbereik lijkt vanzelfsprekend als we nadenken over kunst en cultuur, maar is dat niet helemaal.", schreef bijzonder hoogleraar Betekenis van Cultuurparticipatie Evert Bisschop Boele voor de Boekmanstichting.
"De centrale vraag in de kunstenaarspraktijk is in die relatie [red. de relatie tussen kunstenaar en publiek] niet: ik kan iets heel moois heel goed, wil je er deelgenoot van zijn? En ook niet: waar heb je behoefte aan? De centrale vraag wordt: hoe kan ik, met wie ik ben en wat ik kan, voor jou van betekenis, van meerwaarde zijn? In een dialogische relatie creëren kunstenaars geen aanbod en beantwoorden ze ook geen vraag, maar scheppen ze een ontmoetingsplek."
Onderzoek naar de manieren waarop makers om kunnen gaan met het aangaan van een relatie met het publiek om vervolgens de geefvraag te kunnen stellen, is nog vrij schaars. Deze centrale vraag nemen wij in ieder geval mee in de doorontwikkeling van Leve het Geven!
Lees het gehele pleidooi hier.
Verdubbel je donatie op voordekunst!
In november en december verdubbelt onze partner Prins Bernhard Cultuurfonds donaties aan specifieke projecten op voordekunst! Zo wordt er bij een donatie van 50 euro, ook 50 euro vanuit het Prins Bernhard Cultuurfonds bijgelegd en ontvangt de maker 100 euro! Dubbele steun dus!
De projecten zijn uitgekozen aan de hand van de specifieke criteria van het Prins Bernhard Cultuurfonds (je kunt hier meer lezen). Alle provinciale afdelingen van het Prins Bernhard Cultuurfonds doen mee met deze verdubbelaarsactie! Er wordt maximaal tot en met 750 euro verdubbeld per geselecteerd project.
De verdubbelaar is ingezet bij 10 verschillende projecten waaronder 100 MJ, ReDiscover Me ‘Ik en de Ander’ en WEI, achter de mist.
Publicatie 100MJ
Van 24 november tot en met 28 november worden de donaties aan de campagne van Bas Kosters verdubbeld!
Bas Kosters maakt een boek over een persoonlijk en intuïtief tekenproject dat heeft geresulteerd in een serie van 100 tekeningen gebaseerd op de beeltenis van Michael Jackson. Het gaat over hoe wij gevormd worden door de ogen van anderen en Bas onderzoekt de reikwijdte van onze identiteit en herkenbaarheid met dit project.
Bekijk de campagne en verdubbel jouw donatie >
De verdubbelaar is actief van 24 tot en met 28 november.
ReDiscover Me ‘Ik en de Ander’
Van 27 november tot en met 1 december worden de donaties aan de campagne ReDiscover Me ‘Ik en de Ander’ verdubbeld!
De inclusieve dansvoorstelling ‘Ik en de Ander’ nodigt je uit om op een nieuwe manier naar je eigen lichaam te kijken. De maatschappij wijst ons nog te vaak op onze ogenschijnlijke gebreken en imperfecties. ‘Ik en de Ander’ laat je kennismaken met een andere benadering. Wanneer je lijf niet meer werkt zoals de maatschappij verwacht en opdraagt, hoe vind je dan de kracht om dat lijf te omarmen? In ‘Ik en de Ander’ toont een diverse groep dansers met en zonder een chronische ziekte en/ of fysieke beperking het alternatief.
Bekijk de campagne en verdubbel jouw donatie >
De verdubbelaar is actief van 27 november tot en met 1 december.
WEI, achter de mist
Van 29 november tot en met 3 december worden de donaties aan de campagne WEI, achter de mist verdubbeld!
‘Wei: achter de mist’ vertelt het verhaal van de familie Lenssen en geeft het leven van achter de mist (dementie en zorg) een stem. Ruud is documentairemaker en hij besloot het dementie- en mantelzorgtraject van zijn ouders vast te leggen in de documentaire ‘Wei, zorgen voor pap’. De voorstelling is een toevoeging op de documentaire.
Bekijk de campagne en verdubbel jouw donatie >
De verdubbelaar is actief van 29 tot en met 3 december
Geef op Giving Tuesday!
Giving Tuesday is dé dag na het kortingsfestijn op Black Friday (voor winkels) en Cyber Monday (voor webshops). Een wereldwijde actiedag om goed te doen. Op deze dag staat niet kopen maar geven centraal!
Geven en Delen!
Giving Tuesday is de ideale aanleiding om wat extra’s te geven. Het is daarom goed om als maker je publiek op deze dag extra te stimuleren. Doe een oproepje op je instagram, verstuur een extra nieuwsbrief of bedenk een leuke actie. Ook als kunstliefhebber kun je deze dag gebruiken om je favoriete maker te delen met familie en vrienden. Zo introduceer jij jouw favoriete maker bij nieuwe potentiële fans/donateurs.
Doneer jij vandaag ook aan kunst & cultuur? Bekijk bijvoorbeeld de projecten die je nu kan steunen op voordekunst! Of doneer hier aan het Prins Bernhard Cultuurfonds en maak samen cultuur mogelijk!
Weet je nog niet welke manier van geven het beste bij je past? Doneren kan op verschillende manieren: eenmalig, structureel of op projectbasis. Doe de Quickscan en we helpen je op weg.
Meer informatie over GivingTuesdayNL en deelnemende organisaties vind je hier.
Into The Great Wide Open introduceert De Basisbeurs
Veel Nederlandse artiesten hebben een moeilijke periode achter de rug. Zij hebben gedurende anderhalf jaar niet tot weinig kunnen optreden, en zijn hierdoor veel inkomsten misgelopen. Om deze artiesten een steuntje in de rug te bieden lanceerde Into the Great Wide Open de “Basisbeurs”. Gedurende een half jaar worden zeven artiesten gesteund met €5400,-. Het geld voor de Basisbeurs werd opgehaald via donaties van publiek en kaartkopers. Zo konden kaartkopers van Into the Great Wide Open ervoor kiezen om het bedrag (of een deel van het bedrag) van de aankoop van het kaartje te doneren - een fantastische manier van geven!
De artiesten zijn geselecteerd door het team van Into The Great Wide Open, bestaande uit programmeurs, producenten, marketeers en de dagelijkse leiding van het festival. De artiesten zijn niet verplicht om tegenprestaties te voldoen, maar zullen het publiek wel op de hoogte houden van alle liedjes, schrijfsels, schetsen, dagboeken, albums en ander moois. Hopelijk kunnen de artiesten op deze manier toch een (nieuwe) crowd aan hun act verbinden!